سنسورهای دما انواع مختلفی دارند که هر کدام، بسته به کاربردشان، مشخصههای خاص خود را دارند. این سنسورها از دو نوع اصلی تشکیل میشوند:
سنسورهای تماسی: این نوع سنسورهای دما باید با جسم مورد نظر، که قرار است دمای آن اندازهگیری شود، تماس فیزیکی مستقیم داشته باشند و از هدایت برای پایش تغییرات دما استفاده میکنند.
سنسورهای غیرتماسی: در این سنسورها از همرفت و تابش برای پایش تغییرات دما استفاده میشود. سنسورهای غیرتماسی را میتوان برای آشکارسازی مایعات و گازهایی به کار برد که هنگام تغییر دما (گرم یا سرد شدن) انرژی تابشی ساطع میکنند.
سنسورها را، اعم از تماسی و غیرتماسی، میتوان در دستههای زیر تقسیمبندی کرد:
سنسورهای الکترومکانیکی
سنسورهای مقاومتی
سنسورهای الکترونیکی
در ادامه، هر یک از این انواع را معرفی خواهیم کرد.
ترموستات
ترموستات (Thermostat) یک سنسور یا سوئیچ دمای الکترومکانیکی جالب است و اساساً از دو فلز مختلف مانند نیکل، مس، تنگستن یا آلومینیوم تشکیل میشود که به یکدیگر متصل شدهاند و یک نوار دو فلزی را تشکیل میدهند. با در معرض گرما قرار گرفتن نوار، به دلیل مقادیر متفاوت میزان انبساط خطی این دو فلز غیرمشابه، حرکت خمشی مکانیکی در فلزها رخ خواهد داد.
از نوار دوفلزی به تنهایی میتوان به عنوان یک سوئیچ یا کلید الکتریکی یا یک راهحل مکانیکی برای عملکرد سوئیچ الکتریکی در کنترل ترموستاتیک یا کنترل المنتهای گرمایش آب در بویلرها، کورهها، تانکرهای ذخیره آب گرم و نیز سیستم خنککننده رادیاتور خودرو استفاده کرد.
ترموستات از دو فلز متفاوت (از نظر مشخصات گرمایی) تشکیل شده است که به صورت پشت به پشت به یکدیگر متصل شدهاند. وقتی هوا سرد باشد، کنتاکتها بسته هستند و جریان از ترموستات عبور میکند. اما هنگامی که هوا گرم شود، یکی از فلزها نسبت به فلز دیگر منبسطتر شده و نوار متشکل از دو فلز به سمت بالا (یا پایین) خم میشود و با باز شدن کنتاکتها از عبور جریان از ترموستات جلوگیری میشود.